Ảnh hưởng nặng nề của COVID-19 với cuộc chiến chống HIV/AIDS, lao và sốt rét

Trong một tuyên bố, Giám đốc điều hành Global Fund Peter Sands cho biết ban đầu nhân kỷ niệm 20 năm thành lập, quỹ muốn tập trung báo cáo về những câu chuyện phi thường, lòng dũng cảm và sự kiên cường giúp tạo ra những tiến bộ trong cuộc chiến chống HIV/AIDS, lao và sốt rét trong 2 thập kỷ qua. Tuy nhiên, những con số trong năm 2020 phản ánh tác động nặng nề của COVID-19 đối với cuộc chiến chống HIV/AIDS, lao và sốt rét đã khiến Global Fund buộc phải chuyển hướng tập trung.

Lần đầu tiên trong lịch sử của quỹ, những kết quả quan trọng đã bị đảo ngược. Theo đó, đã có sự sụt giảm đáng kể trong các dịch vụ xét nghiệm và dự phòng HIV/AIDS. So với năm 2019, số người được điều trị và dự phòng các biện pháp lây nhiễm HIV/AIDS trong năm 2020 đã giảm 11%, số lượng xét nghiệm HIV/AIDS cũng giảm 22%, khiến số ca điều trị mới ở hầu hết các nước sụt giảm. Tuy nhiên, số người nhận được thuốc kháng retrovirus (ARV) để điều trị HIV/AIDS trong năm 2020 tăng 8,8% lên 21,9 triệu.

Không chỉ tác động đến HIV/AIDS, dịch COVID-19 còn ảnh hưởng đến việc điều trị lao trên khắp thế giới. Số người được điều trị lao kháng thuốc tại những nước được Global Fund đầu tư đã giảm mạnh, tới 19%. Global Fund ước tính khoảng 4,7 triệu người mắc lao đã được điều trị trong năm 2020, thấp hơn khoảng 1 triệu người so với năm trước đó.

So với HIV/AIDS và lao, dịch COVID-19 dường như ít tác động hơn đối với bệnh sốt rét. Theo báo cáo của Global Fund, nhờ các biện pháp thích ứng và đổi mới của nhân viên y tế cộng đồng, hoạt động dự phòng sốt rét vẫn ổn định hoặc tăng so với năm 2019. Số lượng màn chống muỗi được phân phát tăng thêm 17% lên 188 triệu chiếc, số cơ sở được phun thuốc diệt muỗi trong nhà cũng tăng thêm 3%. 

Cũng theo Global Fund, chính các biện pháp nhanh chóng và quyết liệt đối phó với dịch COVID-19 đã giúp ngăn chặn hậu quả nặng nề hơn. Trong năm 2020, quỹ đã cung cấp 4,2 tỷ USD để giúp các nước duy trì cuộc chiến chống HIV/AIDS, lao và sốt rét, cũng như thông qua khoản tài trợ bổ sung, trị giá 980 triệu USD, để ứng phó với COVID-19. 

Kể từ khi được thành lập vào năm 2002, Global Fund đã giúp cứu sống được 44 triệu người và số ca tử vong do HIV/AIDS, lao và sốt rét cũng giảm 46% tại các nước được quỹ đầu tư.